 |
Sezione 01: IL THEATRUM ALCHEMICUM
L'Alchimia e i suoi segreti
 |
|
|
| Molte ricette |
|
|
|
1.Ad depellendum maculam de drappo. Recipe fel bovis veteris et levisam fortem tantum de uno quantum de alio et pone super maculam cum una spongia friga deinde lava cum aqua recenti.
1.1. Ad idem: Recipe clara duo overo tre de ovi secundum maculam et pone tertiam perte melis et accipe de remulo frumenti bene grosso et misce omnia simul, donec non sint nimis spissa et omnia incorpora simul et pone supra maculam et pone ad solem maculam et vestem indue de uno sacco vel aliquo drapo ne solem videat dictum vestimentum et maculam dimitte seccare et recedet per se sine ablutione aque.
1.2. Ad idem. Recipe ossa tibiarum castronum et eas conbure donec sint bene albe postea recipe aquam bene vulitam et lava maculam cum una spongia et frica bene cum dicta spongia. Postea pone supra dictam maculam pulverem castronum in bona quantitate et dimitte siccare bene per se et facias aliud.
Secreti vari, Ms. Ja.VII.11, Archivio di Stato di Torino, C. 13 recto.
|
|
Secreti vari, Ms. Ja.VII.11
Archivio di Stato di Torino
|
| |
|
|
Secreti vari, Ms. Ja.VII.11
Archivio di Stato di Torino
|
|
2.Ad maculas sudoris de omni sudore.
Recipe de grappa vivi albi benetritta et postinodum accipe de aqua et pone intus dictam grapam et facies bulire modicum et dimitte infrigidare dictam aquam. Recipe dictam aquam et pone in bacilo bono cum remulo bene grosso et misce omnia bene simul et frica drapum cum dicta aqua et inde lava cum aqua recenti.
Secreti vari, Ms. Ja.VII.11, Archivio di Stato di Torino, C. 13 recto.
|
| |
|
|
|
7.1.Virtus quidem salis communis est multa et multiplex. Unde sciendum est quod sal comune habet efficatiam saporandi, mundificandi, rem humidam salvandi diutius et eam deffendendi a fetore tedioso et a putredine. In igne scollopat ardet et fallit procul funditur in vase supra ignem et fusum et iactatum in virga fit durum ut lapis. Convertit in plumbum per artem, mundificat, purificat, penetrat, corrodit et stringit, humidum desicat, indurat, et venerem dealbat. Unde indurat plumbum et stagnum idem contrito eiciatur in eorum fusionem, vel eius aquam priusquam iaciatur in virgam.
7.2. Item valet in medicinis albificandi venerem purgatam. Item valet coctum et pulverizzatum in faciendo citius effundere metallum durum et es et scorpium. Item valet in cibis edendis positum. Ut sint meliores in gustu sapories et saniores in usu et qod flatus edentium per tot res assumptas non feteat, nam feteret [C. 16 recto] ultra modum si sal non esset in cibis homines edentens res sine sale citius et facilius infirmarentur et infirmati morirentur vita brevior et plenis gravarentur nascentiis et alijs malis morbis ut patet in pueris parvis qui sic sepe gravantur morbis et ut pisces casei et carne diutius perseverent in bono statu ne putrefiant marcendo sanantur secundum convenientiam rei et ita cibi diversitatis crudi et cocti.
Secreti vari, Ms. Ja.VII.11, Archivio di Stato di Torino, C. 15 verso.
|
|
Secreti vari, Ms. Ja.VII.11
Archivio di Stato di Torino
|
| |
|
|
Secreti vari, Ms. Ja.VII.11
Archivio di Stato di Torino
|
|
1.1 Item positum in igne cito inflamatur et ideo bonum est si de eo aliquid ponatur in vase ubi funditur melattum.
1.2 Item mortificat argentum vivum cum salvia viva.
1.3 Item ex eo fit sal saccato gemma.
1.4. Item ex eo fit plumbum et vitrium.
1.5. Item abbreviat in gitis embrionum si mulier utatur sepe in cibis bene salatis, et idem ungues digitorum pedum et manuum, si sal non esset in usu cibi esset longiores. Ut patet in ceteris bestiis terre et aeris. Undes in mulier gravida bene salitos cibos comedet vel comedit eius infans nascitus cum unguibus brevibus e contrario.
1.6. Item si sal misceatur cum vino puro facit ardere super mensam et alibi locatum in vase vitreo faciendo buliri super carbones vivos quod est magnuum iocum solatia vedere.
1.7. Item valet contra scabiem liquidam si in vino ponatur puro et in locis liniatur.
1.8. Item valet in frigiditatibus hominibus quibus nasus est plenus humoribus discurrentibus precedentibus a cerebro distenperato per frigiditatem nam eius [c. 16 verso] fumositas ascendens ipsos humores desicat, et facit eos cito cessare per subtiliationes.
|
| |
|
|
|
Unde caput gravatum cito aleviatur et sanatur melius per sal assumptum quam per potum boni vini.
1.9. Item queratur quare aqua maris non congellatur toto tempore estatis calide sed in certo tempore tantum dicendum est quod 5 sunt cause naturales et principales una est magna frigiditas aeris que debilitat calorem radiorum solis. Licet tunc sol vadat altus super terram secunda causa est aqua pluvie que frequenter cadit deorsum in mare aerem infrigidans. 3a causa est magna habundantia aque dulcis que continua discurrens intrat mare a multis partibus mundi per meados fluminum et rivulorum ac fluviorum atquam manet in eius ventre cum ipsa est visus occulorum hominis alicuius virtus est impediri congellationem aque maritime.
|
|
Unde provatum quod donec alicui cum oculis hominis inspicit aquam maris in loco disponit aliquam salinam faciendam ipsa aqua non potest coagulari et ista virtus est vitriorum occulis hominum et per hunc modum et hanc causam multis salinari se multotiens damnificant quia cinstitunt aliquem in salinis ad custodiem aque congellande que non congellatur donec occulus abspicit illam publice vel occulte. 5a causa est nimia grossena aqua non potest congellari facile nam aqua ad plus non vult esse grossa 4 digitorum vel 3 sit grossa in loca. Ideo dicitur quatuor digitorum proprter 4 elementa unde digitus ponitur pro uno elemento. Nam sal
Secreti vari, Ms. Ja.VII.11, Archivio di Stato di Torino, c. 17 recto.
|
|
|
